Internationale opportuniteiten

foto © EYCH 2018 - Rodin

Als departement vinden we het belangrijk om ons ook op internationaal vlak te engageren en internationale platformen aan te grijpen om aan kennis- en ervaringsuitwisseling te doen, zowel voor het beleid als voor onze sectoren.

De richtlijn Audiovisuele Mediadiensten

2018 was het jaar waarin een nieuwe Europese richtlijn voor Audiovisuele Mediadiensten – kortweg de AVMD-richtlijn – werd aangenomen door de Raad van de Europese Unie, de Europese Commissie en het Europees Parlement. Een belangrijk orgelpunt na een proces dat zo’n 2,5 jaar in beslag nam, en waarin het departement een belangrijke rol speelde.

De belangrijkste elementen in de nieuwe richtlijn zijn:

Het land van oorsprong beginsel wordt gehandhaafd en verduidelijkt. Audiovisuele mediadiensten moeten zich houden aan de regelgeving van de lidstaat van vestiging en van daaruit mogen zij in de hele Europese Unie uitzenden.

De regels voor commerciële communicatie op televisiezenders worden gedeeltelijk versoepeld.
De richtlijn legt bijkomende regels op met betrekking tot de verspreiding van Europese werken: de catalogus van video on demand aanbieders moet voortaan voor minstens 30% uit Europese producties bestaan.
Bescherming van minderjarigen. De nieuwe richtlijn wordt strenger dan de huidige. Zelfregulering wordt hier uitgesloten.
Videoplatformen vallen gedeeltelijk onder het toepassingsgebied van de richtlijn. Dat is het geval voor regels over de bescherming van minderjarigen, het voorkomen van haat zaaien en commerciële communicatie.
De onafhankelijkheid van de mediaregulatoren wordt verzekerd door in de richtlijn voorwaarden op te nemen over de organisatie en de werking van de toezichthouder.

Chronologie van de totstandkoming van een Europese richtlijn:

25 Mei 2016

De Europese Commissie stelt haar voorstel tot herziening van de AVMD-richtlijn voor

Augustus-September 2016

Consultatieronde van het Departement CJM met stakeholders (omroepen, dienstenverdelers, consumentenorganisaties, reclamesector, productiehuizen, …)

23 Mei 2017

Akkoord binnen de Raad over een compromistekst

Juli 2017

Start onderhandelingen tussen Raad, Europese Commissie en Europees Parlement

13 Juni 2018

Akkoord tussen Raad, Europese Commissie en Europees Parlement over nieuwe richtlijn

2 Oktober 2018

Het Europees Parlement neemt de nieuwe richtlijn aan

6 November 2018

De Raad neemt de richtlijn aan

14 November 2018

De richtlijn wordt ondertekend door de voorzitters van de Raad en van het Europees Parlement

28 November 2018

De AVMD-richtlijn wordt gepubliceerd in het Publicatieblad van de Europese Unie

18 December 2018

De richtlijn treedt in werking. De lidstaten hebben vanaf nu 21 maanden de tijd om de richtlijn om te zetten in nationale wetgeving, tot uiterlijk 19 september 2020. Voor Vlaanderen betekent dit een aanpassing van het mediadecreet.

Culturele handelsmissie Japan & China

Van 25 november tot en met 1 december 2018 ondernam de minister van Cultuur, Jeugd en Media een officiële zending naar Tokio en Beijing om de culturele relaties tussen Vlaanderen en Japan en China te bevestigen en te versterken. Hij liet zich voor beide bestemmingen vergezellen door een delegatie van culturele actoren uit verschillende sectoren en door de secretaris-generaal van het departement. Het was de eerste keer dat dit concept van culturele handelsmissie gebruikt werd voor een zending van de Vlaamse minister van Cultuur. Met dit concept wil Departement CJM de bilaterale samenwerking tussen overheden in het veld verankeren en de aanwezigheid van de minister benutten om deuren te openen voor de sector.

Na een open oproep werden per bestemming 10 culturele actoren geselecteerd die een financiële tegemoetkoming in de kosten kregen. Bij de selectie werd rekening gehouden met de mate van maturiteit en concreetheid van hun plannen ter plaatse en hoe deelname aan een officiële delegatie die plannen verder zou helpen concretiseren. Ook Kunstenpunt (Tokio en Beijing) en VAF/Screen Flanders (Beijing) vervoegden de delegatie. Beide delegaties stonden los van elkaar en gaven elk op zich een divers beeld van de Vlaamse culturele scène.

De delegatie voor Tokio bestond uit actoren uit de architectuur, literatuur, podiumkunsten en beeldende kunsten, vormgeving en de sociaal-culturele sector. Bedoeling van de zending was om op een structurele manier de relaties te versterken, de Vlaamse actoren die actief zijn in Japan een duwtje in de rug geven en de werking van Art Flanders Japan van nabij te ervaren. Het programma werd opgemaakt in nauwe samenspraak met de leden van de delegatie en bestond uit een combinatie van werkbezoeken en netwerkmomenten. Op de eerste avond woonde de delegatie het slotevenement van het Europees literatuurfestival bij, waar de Japanse vertaling van Slaap! van Annelies Verbeke werd voorgesteld.

Op 26 en 27 november stonden rondetafelgesprekken en ontmoetingen rond dovencultuur, vormgeving, residenties en podiumkunsten op het programma, afgewisseld met werkbezoeken in het teken van architectuur en beeldende kunsten. Arts Flanders Japan, het liaisonkantoor dat de culturele relaties tussen Vlaanderen en Japan moet dynamiseren, ondersteunde de zending. Het Departement CJM ondertekende tijdens de zending een overeenkomst met residentiewerking TOKAS, die Vlaamse kunstenaars vanaf 2019 de kans geeft om drie maanden in Tokio te werken. De opvolging van de zending wordt verzekerd via een projectoproep die in 2019 zal volgen.

Vervolgens bracht de minister op uitnodiging van de Chinese minister van Cultuur een bezoek aan Beijing. Om de culturele relaties tussen Vlaanderen en China te versterken en verdiepen, werd een nieuw werkprogramma ondertekend dat het kader vormt voor de samenwerking in de periode 2019-2022. Daarin werd onder meer afgesproken om werk te maken van een coproductieakkoord voor film- en tv-producties. Naast deze formele contacten werden sectorontmoetingen en netwerkmomenten georganiseerd om de Vlaamse culturele actoren te faciliteren bij hun contacten met hun Chinese partners. Dat was het geval voor de podiumkunsten en de audiovisuele sector. Daarnaast werden werkbezoeken georganiseerd aan het gerenommeerde Beijing Central Conservatory, de Central Academy of Fine Arts (CAFA) en het Museum van de Verboden Stad. Ook werd er van dit bezoek gebruik gemaakt om de werking internationale Neerlandistiek van de Taalunie te ondersteunen en gaf de minister een les Nederlands voor de studenten Neerlandistiek aan de Beijing Foreign Studies University.

Voor 6 van de 24 deelnemers waren er al tijdens de zending concrete resultaten. Nog eens 16 andere deelnemers verwachten om in de nabije toekomst concrete afspraken of overeenkomsten te kunnen sluiten. Alle deelnemers gaven aan in de toekomst aan gelijkaardige zendingen te willen deelnemen.

Europees Jaar van het Cultureel Erfgoed

In 2018 organiseerde het Departement CJM samen met Agentschap Onroerend Erfgoed heel wat events die ons erfgoed in de kijker plaatsten. Het Departement organiseerde de nationale coördinatie en werkte zowel binnen België als internationaal samen met allerlei partners voor verschillende projecten.

Ringing the bells

Het initiatief ‘Ringing the bells across Europe for the International Day of Peace’ werd genomen door de Duitse coördinator van het Europees Jaar van het Cultureel Erfgoed 2018 en kreeg navolging in heel Europa. Als Vlaamse overheid ondersteunden we dit initiatief door alle beheerders en eigenaars in Vlaanderen op te roepen om hieraan mee te doen. Het luiden van de klokken is symbolisch voor wat we met het Europees Jaar van het Cultureel Erfgoed wilden doorgeven en onderstrepen: het belang van solidariteit en van ons rijke erfgoed in Europa. In 2018 herdachten we ook het einde van de Eerste Wereldoorlog en het belang van vrede voor iedereen. Voor de Vlaamse overheid gaat het om waardevol immaterieel cultureel erfgoed. De rituele handelingen van het manueel klokkenluiden in Vlaanderen en de Vlaamse beiaardcultuur staan beide op de ‘Inventaris Vlaanderen voor het Immaterieel Cultureel Erfgoed'. De Beiaardcultuur wordt ook door UNESCO erkend als 'best practice' voor de borging van immaterieel erfgoed.

Wiki Loves Heritage

Met Wiki Loves Heritage wilde de Vlaamse overheid samen met Wikimedia België, PACKED, FARO en Herita de online aanwezigheid en zichtbaarheid van het erfgoed in Vlaanderen verhogen. Door in te zetten op open platformen zoals Wikipedia en Wikimedia Commons verhoogt ook de participatie en het hergebruik.

De erfgoedbeheerders en -organisaties werden gestimuleerd om:

Hun deuren open te zetten voor de erfgoedgemeenschappen, vrijwilligers, fotografen en Wikipedianen om het hen mogelijk te maken het erfgoed en de erfgoedzorg digitaal te ontsluiten en content te creëren.
Zelf - zowel op korte als lange termijn – samen te werken met Wikipedia en Wikimedia en/of PACKED.

Fotowedstrijd Wiki Loves Heritage

Iedereen kon ook deelnemen aan de fotowedstrijd van Wiki Loves Heritage door foto's te maken van erfgoed in Vlaanderen. Het doel van de wedstrijd was om de foto's te uploaden in Wikipedia's beeldbank en op die manier de online beschikbaarheid te vergroten. De foto's worden onder een vrije licentie geüpload. Die zorgt ervoor zodat de beelden gebruikt kunnen worden op Wikipedia en daarbuiten. Liefst 4.300 nieuwe erfgoedfoto’s werden opgeladen.

Voor alle info over het Europees Jaar van het Erfgoed zijn er de websites europeeserfgoedjaar2018.be (online tot 30/4/2019) en eych2018.com.