Foto © Ambrassade
7. Veranderend beleidslandschap
Het afgelopen jaar werden een aantal beleidsinitiatieven met een lang voortraject afgerond en werden een aantal nieuwe beleidsinstrumenten voor het eerst uitgevoerd. Zo werd het Jeugd- en Kinderrechtenbeleidsplan goedgekeurd en startten we met de uitrol van het nieuwe Circusdecreet en het nieuwe decreet over het sociaal-cultureel volwassenenwerk. Daarnaast onderging ook het decreet over de kadervorming een aantal wijzigingen. Je ontdekt er alles over in dit hoofdstuk.
7.1 Vlaams Jeugd- en Kinderrechtenbeleidsplan
Op 25 september 2020 keurde de Vlaamse Regering het Jeugd- en Kinderrechtenbeleidsplan 2020-2024 (JKP) goed. Het plan kwam tot stand na een participatief traject van 2 jaar, met als voornaamste partners: organisaties uit de jeugdsector, organisaties die kinderen en jongeren vertegenwoordigen, experten, lokale besturen en kinderen en jongeren zelf.
Intensief voortraject
Startpunt van het traject was de opmaak van een praktijkgebaseerde en wetenschappelijke onderbouwde omgevingsanalyse Jeugd in 2018. Daarna volgde een fase van inspraakmomenten, gesprekken en debatten met onze partners. De reflectiegroep jeugd- en kinderrechtenbeleid XL fungeerde daarbij als klankbordgroep.
Maar we gingen ook zelf op bezoek bij onze stakeholders. Zo bezochten we de commissie jeugdwerk van De Ambrassade, gingen we in gesprek met de jongeren van de Vlaamse Jeugdraad tijdens hun vrijwilligersweekend en deden we een brainstorm bij de jongeren van Betonne Jeugd in Antwerpen.
De output van al die inspraakmomenten resulteerde in 13 grote beleidsdomeinoverschrijdende prioriteiten, die verder werden uitgediept en gerankt tijdens het #Groteprioriteitendebat in april 2019. Daar konden we rekenen op de input van maar liefst 150 enthousiaste jeugdwerkers, ambtenaren, experten en jongeren.
Foto © Wasaka
Van 13 naar 5 prioriteiten
Bij de start van de huidige regeerperiode organiseerde de minister van Jeugd, als coördinerend minister jeugd- en kinderrechtenbeleid, een ronde tafel over het belang van de 13 prioritaire doelstellingen. Dat resulteerde in een finale keuze voor 5 prioriteiten, die in maart 2020 door de Vlaamse Regering werden goedgekeurd.
In deze beleidsperiode zullen we inzetten op:
- Welbevinden en positieve identiteitsontwikkeling
- Groene en leefbare buurten
- Engagement en vrijwillige inzet
- Vrijetijdsbesteding voor allen
- Mediawijsheid
De afzonderlijke acties binnen deze prioriteiten werden door verschillende beleidsdomeinen aangeleverd.
Het geheel van prioriteiten en acties werd op 9 juni 2020 besproken in de reflectiegroep jeugd- en kinderrechtenbeleid. Dat gebeurde online in 5 sessies, 1 per prioriteit, met in totaal een 70-tal deelnemers. Op basis van die gesprekken legden we de laatste hand aan de invulling en de focus van de prioriteiten.
Tijdens de zomermaanden kreeg het JKP zijn finale vorm. Na afstemming tussen de verschillende kabinetten werd het plan op 25 september goedgekeurd.
2021 is het jaar waarin we samen met collega’s, andere beleidsdomeinen en de jeugdwerksector de acties verder zullen uitdiepen en uitvoeren. Samenwerking en transversaliteit staan daarbij centraal.
Ook het participatieve karakter blijven we aanhouden.
Foto © Sarah Vanheuverzwijn
7.2 Uitrol nieuw Circusdecreet
In het voorjaar van 2020 startten de eerste subsidierondes binnen het nieuwe Circusdecreet. Dat voorziet nu ook structurele subsidies voor circuswerkplaatsen, -ateliers en -gezelschappen, een nieuw gegeven dat het belang van het Vlaamse circus erkent en benadrukt. 15 organisaties tekenden in op die structurele subsidielijnen, met een beleidsplan voor de periode 2021-2025.
Procedure
Het Departement Cultuur, Jeugd en Media ontving 15 aanvragen voor structurele subsidies: 4 voor een circuswerkplaats, 8 voor een circusatelier en 3 voor een circusgezelschap. Een externe commissie stond in voor de beoordeling van de ingediende dossiers. Alle aanvragers gingen afzonderlijk met de commissie in gesprek. Op basis van het dossier en de hoorzitting ontvingen de aanvragers een preadvies, waarop ze nog een repliek konden indienen. De commissie gaf nadien een definitief advies over elke aanvraag. De minister besliste om alle 15 organisaties een subsidie toe te kennen. De aanvraag- en beoordelingsprocedures verliepen nagenoeg volledig digitaal.
Circusbudget 2020-2021
In 2020 werd in totaal 2.729.390 euro toegekend voor de ondersteuning van de Vlaamse circuskunsten.
- 490.646 euro ging naar 5 circusateliers die vóór 2019 nog vanuit het jeugdbudget werden gesubsidieerd
- 654.000 euro ging naar de werking van het Circuscentrum
- 1.051.324,56 euro ging naar meerjarige festivals, 253.800 euro naar eenjarige festivals en 279.620 euro naar creatie-, spreidings- en promotieprojecten.
Het totale budget voor 2021 bedraagt 5.763.000 euro. Dat is meer dan een verdubbeling ten opzichte van 2020. Een noodzakelijke verhoging om ook de nieuwe, structurele subsidielijnen te kunnen uitvoeren vanaf 2021. Over de toewijzing van de subsidies voor 2021 werd al grotendeels beslist in 2020.
Evaluatie aanvraag- en beoordelingsprocedure
Het departement stuurde in december 2020 een online bevraging uit naar zowel subsidieaanvragers als commissieleden. Bedoeling is te polsen naar hun ervaringen met betrekking tot de procedure voor de structurele subsidies vanaf aanvraag tot en met beslissing. De resultaten zullen in 2021 in een rapport gebundeld worden.
Foto © vzw De Stroom
7.3 Uitrol nieuw decreet sociaal-cultureel volwassenenwerk
In het voorjaar van 2020 vond de eerste beoordelingsronde binnen het nieuwe decreet sociaal-cultureel volwassenenwerk plaats. Meer dan 70 deskundigen bogen zich over 152 aanvragen voor de beleidsperiode 2021-2025. Het ging om 100 aanvragen van reeds gesubsidieerde en erkende landelijke organisaties, 39 van kandidaat-instromer en 13 van regionale organisaties (de Vormingplus-centra).
Beoordelingsprocedure landelijke en regionale organisaties
De aanvragen van 139 landelijke organisaties werden beoordeeld door 7 commissies. Er was ook een aparte commissie voor de kandidaat-instromers. Zij kregen overigens de kans om zichzelf voor te stellen en vragen van de commissie te beantwoorden. In januari en februari kwamen de beoordelingscommissies ‘live’ samen om de verschillende dossiers te bespreken. Door de coronamaatregelen moest dat vanaf maart digitaal verlopen.
Een aparte beoordelingscommissie behandelde de aanvragen van de 13 regionale organisaties. Zij ging op bezoek bij de Vormingplus-centra om hun werking te evalueren en te beoordelen. Bij 7 van de 13 regionale organisaties is dat al gebeurd; de overige 6 organisaties krijgen bezoek in 2021 omdat de planning door de coronacrisis verschoven is.
Totaalbedrag van meer dan 70 miljoen euro
Na de verschillende fases van preadvies, reactie en definitief advies nam de Vlaamse Regering op 25 september 2020 een beslissing over de subsidie-enveloppe voor de sociaal-culturele volwassenenorganisaties. De volgende 131 organisaties worden vanaf 2021 gesubsidieerd, voor een totaalbedrag van 70.589.668 euro:
- 100 reeds erkende en gesubsidieerde landelijke organisaties
- 13 reeds erkende en gesubsidieerde regionale organisaties
- 18 nieuwe landelijke organisaties
Evaluatie beoordelingsprocedure
Het departement werkt samen met de Adviescommissie Sociaal-Cultureel Volwassenenwerk aan een evaluatie van deze eerste beoordelingsprocedure binnen het nieuwe decreet. Deskundigen en organisaties kunnen deelnemen aan een online bevraging; de verschillende beoordelingscommissies en de medewerkers van het departement kunnen hun bevindingen delen in focusgroepen.
Foto © Chiro
Foto © Wasaka
7.4 5 jaar decreet kadervorming
In 2020 vierde het decreet Kadervorming zijn 5de verjaardag. Die verjaardag ging gepaard met enkele wijzigingen aan het decreet. Onder kadervorming begrijpen we alle kadervormingstrajecten die jeugdverenigingen aanbieden aan jongeren voor het behalen van een attest van animator, hoofdanimator of instructeur in het jeugdwerk. Elk traject bestaat uit een theoretisch gedeelte en een begeleide stage.
Even terug naar het jaar 2015: na 20 jaar Criteria voor het toekennen van attesten aan jeugdwerkers gaat een nieuw decreet kadervorming in voege. De nadruk ligt vooral op het generieke karakter van de attesten. Zo werken we met een generiek competentieprofiel per traject (animator, hoofdanimator en instructeur) en schakelen we de trajecten gelijk op het vlak van structuur en tijdsduur.
Bijsturing na evaluatie
Omdat het gaat om grote veranderingen voor een diverse sector, bepaalt het decreet ook dat er een evaluatie moet komen.
Het evaluatieonderzoek ging in 2016 van start en werd in 2018 afgerond.
De werkgroep kadervorming, met vertegenwoordigers van de sector, De Ambrassade en het departement, ging in 2019 aan de slag met de aanbevelingen van het onderzoek om de regelgeving waar nodig bij te sturen. De werkgroep koppelde op verschillende momenten terug naar de brede sector.
Aanpassing in 2020
Het aangepaste decreet en uitvoeringsbesluit traden respectievelijk op 1 september en 1 november 2020 in werking.
Scouts en Gidsen Vlaanderen vzw - Foto © Fien Wallays
Wat verandert er concreet?
- Voortaan kunnen ook verenigingen voor bijzondere doelgroepen – gesubsidieerd op basis van het decreet bovenlokaal jeugdwerk – een erkenning voor kadervorming aanvragen. Voorheen waren dat alleen verenigingen die erkend zijn op basis van het decreet houdende een vernieuwd jeugd- en kinderrechtenbeleid.
- We pasten de competentieprofielen aan met oog voor diversiteit en integriteit.
- We wijzigden de structuur en tijdsduur van de trajecten en stuurden ook de vereisten voor begeleiders bij.
We maakten van de gelegenheid gebruik om ook de trajectboekjes en de KAVO-tool in een nieuw jasje te steken.
De coronacrisis had vorig jaar een enorme impact op de organisatie van kadervorming. Zo werd een groot aantal kadervormingscursussen geschrapt.
Desondanks werden er nog 5.061 attesten uitgereikt, een daling van bijna 17% ten opzichte van 2019.
Foto © Wasaka